PITANJE 1.:
Narodni poslanik Gordana Vidović, Klub poslanika PDP, zatražila je 3. decembra 2019. godine
OBAVJEŠTENJE
OD REPUBLIČKE UPRAVE ZA GEODETSKE I IMOVINSKO – PRAVNE POSLOVE
Član 334. stav 4. Zakona o stvarnim pravima glasi:
„Ukoliko se knjiga položenih ugovora ne vodi kod zemljišnoknjižne kancelarije, nadležni organ koji vodi tu knjigu dužan je u roku od šest mjeseci nakon stupanja na snagu ovog zakona dostaviti izvornike položenih ugovora zemljišnoknjižnoj kancelariji nadležnog suda.“
Na ovoj sjednici Narodne skupštine se razmatra Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o stvarnim pravima.
Zbog čega nije predloženo brisanje člana 334. stav 4., s obzirom da zemljišnoknjižne kancelarije nadležnog suda više ne postoje u Republici Srpskoj?
PITANJE 2.:
Narodni poslanik Gordana Vidović, Klub poslanika PDP, zatražila je 3. decembra 2019. godine
OBAVJEŠTENJE
OD REPUBLIČKE UPRAVE ZA GEODETSKE I IMOVINSKO – PRAVNE POSLOVE
Da li se do sada nešto radilo ili se planira raditi povodom zemljišnih knjiga u Federaciji BiH, a u kojima se vode nepokretnosti koje se nalaze na teritoriji Republike Srpske?
Ovaj problem uglavnom imaju opštine Republike Srpske koje se graniče sa opštinama Federacije, kao na primjer opština Modriča sa Gradačcom, ili Pelagićevo ...
Zbog toga što ovo nije riješen, problem se javlja kod rješavanja pitanja kmetskih selišta. U Republici Srpskoj pitanje kmetskih selišta rješava nadležni organ uprave, a što je propisano članom 356. stav 2. Zakona o stvarnim pravima i članom 6. Zakona o postupku za ukidanje zajedničkog prava vlasništva na bivšim kmetskim selištima. Dakle, Katastar sprovede postupak a skupština opštine donese Rješenje o kmetskim selištima.
Kad nadležni organ u Republici Srpskoj donese takvu odluku, zemljišnoknjižna kancelarija nadležnog suda u Federaciji BiH odbija da sprovede odluku iz Republike Srpske, jer takva pitanja u Federaciji rješava sud.
ODGOVOR NA PITANJE 1. i PITANJE 2.:
Broj: 21.01/052-828/19
Datum: 30.12.2019. godine
NARODNA SKUPŠTINA
REPUBLIKE SRPSKE
PREDMET: Odgovor na poslaničko pitanje, d o s t a v lj a s e
Narodni poslanik Gordana Vidović, Klub poslanika PDP, na 8. sjednici Narodne skupštine Republike Srpske, održanoj 3. decembra 2019. godine, postavila je dva poslanička pitanja:
„Zbog čega nije predloženo brisanje člana 334. stav 4. Zakona o stvarnim pravima, s obzirom da zemljišnoknjižne kancelarije nadležnog suda više ne postoje u Republici Srpskoj?“
„Da li se do sada nešto radilo ili se planira raditi povodom zemljišnih knjiga u Federaciji BiH, a u kojima se vode nepokretnosti koje se nalaze na teritoriji Republike Srpske?“
U skladu sa članom 80. Poslovnika o radu Vlade Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 123/18) kao i članom 264. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 31/11 i 34/17), dajemo sljedeći
O D G O V O R
Vezano za dostavljeno poslaničko pitanje, obavještavamo Vas da je članom 198. Zakona o premjeru i katastru Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 6/12, 110/16 i 62/18), propisano da stupanjem na snagu ovog zakona odredbe Zakona o održavanju premjera i katastra zemljišta („Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 19/96 i 15/10), Zakona o premjeru i katastru nepokretnosti („Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 34/06, 110/08 i 15/10) i Zakona o zemljišnim knjigama Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 67/03, 46/04, 109/05 i 119/08) prestaju da važe, osim odredaba tih zakona koje se odnose na korišćenje i održavanje evidencija iz člana 189. ovog zakona.
Članom 199. istog Zakona propisano je da radnici preuzeti iz zemljišno-knjižnih kancelarija pri osnovnim sudovima u Upravu u skladu sa Zakonom o katastru Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 60/11) ostaju u radnom odnosu u Upravi, a oprema i zemljišne knjige preuzete u skladu sa Zakonom iz stava 1. ovog člana ostaju u nadležnosti Uprave.
Iz naprijed navedenog proizilazi da je nesporna činjenica da nije izvršeno brisanje člana 344. stav 4. Zakona o stvarnim pravima, ali to s obzirom na odredbe Zakona o premjeru i katastru Republike Srpske koji uređuje ovo pitanje, ne predstavlja probleme u radu i postupanju u primjeni Zakona o stvarnim pravima.
Nadalje, potpisivanjem Dejtonskog mirovnog sporazuma utvrđena je entitetska linija razgraničenja dva entiteta kojim se utvrdilo i teritorijalno prostiranje vršenja vlasti i zakonodavne, sudske i izvršne u svakom entitetu. Međutim, entitetska linija nije materijalizovana na terenu.
Entitetska linija je presjekla pojedine teritorije administrativnih jedinica. U zavisnosti kojem entitetu pripada, taj entitet vrši i vlast na toj administrativnoj teritoriji. Tako je u pojedinim slučajevima zemljišna knjiga ostala u Federaciji BiH i za nepokretnosti koje se nalaze na teritoriji Republike Srpske. Zemljišnu knjigu za te nepokretnosti odnosno vođenje i održavanje te evidencije i vlast može vršiti Republika Srpska. To znači da svi podaci koji se vode u zemljišnim knjigama u Federaciji BiH u odnosu na nepokretnosti koje su na teritoriji Republike Srpske ne predstavlja javnu evidenciju, jer bi se time dala nadležnost Federaciji BiH na teritoriju Republike Srpske, jer svaka parcela na teritoriji Republike Srpske bez obzira ko je nosilac prava svojine, predstavlja teritoriju Republike Srpske. Na taj način se pomjera utvrđena entitetska linija i Federacija BiH zauzima teritoriju Republike Srpske.
U ovom slučaju je apsolutno nebitno što se sud Federacije BiH izjasnio da ne može provesti rješenje Republičke uprave za geodetske i imovinsko-pravne poslove, jer bez obzira na pravni osnov sticanja prava svojine (ugovor, sudska odluka ili odluka organa uprave), a tiče se nepokretnosti na teritoriji Republike Srpske, organi Federacije BiH nisu nadležni za vođenje tih evidencija. Ukoliko bi se takve odluke provodile u javnim evidencijama Federacije BiH, to bi značilo da vlast na dijelovima teritorije Republike Srpske provodi Federacija BiH, a što bi u krajnjem imalo za posljedicu gubitak teritorije Republike Srpske. Suverenitet jedne države ili entiteta koji ima uspostavljene sve poluge vlasti ograničava se prostornim odnosno teritorijalnim važenjem zakona.
Ako se dozvoli da Federacija BiH vodi i upravlja nepokretnostima na području Republike Srpske, na tom području Republika Srpska više nema vlast. Pravo jednog pojedinca nikako ne može da bude jače u odnosu na samu državu.
Uostalom, nije to samo situacija da ne postoji zemljišna knjiga tamo gdje je ona ostala u Federaciji BiH, a nepokretnosti su na teritoriji Republike Srpske, već i unutar Republike Srpske imamo opštine koje nemaju zemljišne knjige jer su izgorjele ili uništene u prošlim ratovima, što znači da do osnivanja nove evidencije odnosno katastra nepokretnosti, ta lica ne mogu ostvariti vlasnička prava.
Predmetno rješenje će biti uknjiženo kada se osnuje nova evidencija u Republici Srpskoj za tu opštinu.
Napominjemo da je nakon potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma Republika Srpska pokušala da preuzme zemljišne knjige iz Federacije BiH u kojima su podaci za nepokretnosti na teritoriji Republike Srpske, ali Federacija BiH je to apsolutno odbijala, s tim da je Republici Srpskoj ustupila samo katastarske podatke. Ovo iz jasnog razloga što su katastarski podaci tehnički podaci o nepokretnostima i u toj evidenciji se ne vode stvarna prava, dok su zadržavanjem zemljišne knjige nastojali svo ovo vrijeme da, osim uzimanja nadležnosti Republike Srpske, kao što je gore navedeno, vrše i pretvaranje društvene, odnosno državne svojine u svojinu BiH ili Federacije BiH na nepokretnostima koje se nalaze na teritoriji Republike Srpske. Nakon proteka perioda od 20 i više godina Federacija BiH Republici Srpskoj sada nudi sporazum o preuzimanju zemljišnih knjiga za nepokretnosti koje se nalaze na teritoriji Republike Srpske i tako iste prihvatimo kao javnu evidenciju o stvarnim pravima. Imajući u vidu osnovno načelo zemljišne knjige, odnosno načelo tačnosti i istinitosti, svi upisi koje je do sada Federacija BiH kao stvarno nenadležan organ uknjižila suprotno zakonima Republike Srpske, morali bi se kroz određene brojne postupke brisati.
Dostavljeno: D I R E K T O R
1. Naslovu,
2. Arhiva. Bosiljka Predragović, dipl. pravnik