U Narodnoj skupštini prezentovane Procjene zakonodavnog procesa u BiH, koje je sačinila ODIHR

Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske dr Nenad Stevandić rekao je, obraćajući se danas na prezentaciji Procjene zakonodavnog procesa u BiH, koju je sačinila Kancelarija za demokratske institucije i ljudska prava pri OEBS-u (ODIHR), da je Narodna skupština Srpske demokratski parlament otvoren za saradnju, ali da čuva svoj ustavni kapacitet, dignitet i pravo da samostalno donosi odluke. 

„Narodna skupština Republike Srpske je demokratska institucija u kojoj se slobodno o svemu raspravlja, koja organizuje stručne konferencije, koja ima komunikaciju i sa kancelarijama EU, OEBS-a, ali i sa ostalim međunarodnim organizacijama, kao i sa skoro svim ambasadama, i sa te strane teško je naći primjedbu za našu transparentnost. Ne samo u ovom, nego i u prethodnim mandatima, Narodna skupština predstavlja pravi primjer saradnje“, rekao je Stevandić.

On je istakao da se u svim prilikama Narodna skupština Republike Srpske trudila da zadrži svoj ustavni kapacitet i dignitet, te da zadrži pravo da samostalno donosi odluke.

„Ovom prilikom se iskreno zahvaljujem OEBS-u na saradnji i na preporukama. Narodna skupština zadržava svoja prava da o tome donosi odluke, odnosno šta od preporuka da prihvati, šta ne, a šta od njih da mijenja. I ovom prilikom red je da naglasim nekoliko stvari koje su važne, a to je da Republika Srpska ne prihvata tutorstvo i nametanje zakona, da vodi politiku na liniji Venecijanske komisije da zakone donose za to nadležna tijela, odnosno izabrani poslanici, a ne kancelarija OHR-a“, rekao je Stevandić u uvodnom obraćanju.

Naglasio je da dijalog i dogovor dva entiteta predstavlja vitalni princip Dejtonskog mirovnog sporazuma, te da ti principi jedino ne vrijede u Kancelariji OHR-a i Ustavnom sudu BiH gdje odluke donose tri stranca, koji su ujedno i najveći generatori kriza.

„Stav Narodne skupštine je da treba da se razgovara, da o bitnim pitanjima treba da se dogovore entiteti i narodi, te da je dobrodošla saradnja sa svim međunarodnim institucijama, koje i kada kritikuju to rade iz najbolje namjere. Svaka kritika koja za cilj ima da pomogne je dobrodošla, a mi ćemo da procijenimo šta možemo da primjenimo, a da pri tom sačuvamo dignitet i ustavnu poziciju Skupštine i položaj srpskog naroda“, rekao je predsjednik Stevandić.

Obraćajući se prisutnima, ambasador Brajan Kroče Ageler, šef Misije OEBS-a u BiH, rekao je da je ova procjena zakonodavnog procesa u BiH rezultat marljivog rada i  zahvalio se svima koji su učestovali u procesu.

Istakao je da skupštinski odbori imaju veliku ulogu u zakonodavnom procesu i izrazio nadu da će navedene preporuke pomoći u njihovom radu, ali  i u poboljšanju percepcije građana.

En Liz Šetalen, šefica Jedinice za zakonodavnu podršku ODIHR, rekla je da su preporuke rezultat višegodišnjeg rada eksperata ODIHR-a, a njihov cilj je kako praktično poboljšati zakonodavni proces u cijeloj BiH.

„Glavni nedostaci u procesu donošenja zakona u BiH nisu zbog postojećih pravila, već zbog načina na koji se ona sprovode ili ne sprovode“, rekao je, prezentujući Procjenu zakonodavnog procesa u BiH, ekspert ODIHR-a Lucius Mader, vanredni profesor Univerziteta u Lozani.

On smatra da je potrebno preispitati pravilnike i prakse kada je riječ o hitnoj proceduri donošenja zakona.

Ekspert ODIHR-a, gostujuća profesorica na Pravnom fakultetu Saveznog univerziteta Minas Žerais u Brazilu Timea Drinozi govorila je o neophodnosti održavanja čitavog procesa donošenja zakona što je moguće više transparentnijim i otvorenijim.

Kada je riječ o objavljivanju i dostupnosti materijala zakonodavnog procesa, ona je navela da je potrebno više pažnje posvetiti manjinskim pravima, transparentnosti i otvorenosti, te da je neophodno učiniti dostupnim zakonske i podzakonske akte na zvaničnim sajtovima institucija.

Ukazala je na potrebu daljeg zakonskog usklađivanja o rodnoj ravnopravnosti, te važnosti ispravne upotrebe rodno neutralnog i inkluzivnog jezika i podizanja svijesti o uticaju rodno pristrasnog jezika na društvene i političke strukture.  

Ekspert ODIHR-a, državni savjetnik Francuske i vanredni profesor na Univerzitetu u Parizu 1 Panteon-Sorbona Iv Dutrio, govoreći o preporukama o ustavnim sudovima, ocijenio je da kada je pravno moguće da se skupštinski odbor, predsjednik, narodni poslanik ili Vlada konsultuju sa Ustavnim sudom u slučaju sumnje u nacrt zakona, tu mogućnost treba podsticati kako bi se poboljšala  ustavnost zakona, poštovanje relevantnih zakona, sudska praksa Evropskog suda za ljudska prava i zahtjevi koje postavlja proces evropskih integracija.

Kada je riječ o preporukama u kontekstu EU integracija, Dutrio je naglasio važnost usklađivanja sa pravnim tekovinama EU.  

U ključnim preporukama navedenim u Procjeni zakonodavnog procesa  savjetuje se, između ostalog, preispitivanja rokova i njihovo tačno propisivanje u parlamentarnoj proceduri, preispitivanje definicije „hitnosti“, uključivanje organizacija građanskog društva u donošenje zakona.

Dodaje se da bi se parlamentarni nadzor, u smislu praćenja sprovođenja zakona i aktivnosti ministarstava u oblasti kreiranja javnih politika, mogao osnažiti u parlamentarnim radnim tijelima.

ODIHR je dao preporuke prvenstveno usmjerene na relevantna praktična unapređenja procesa donošenja zakona u BiH.

Prezentaciji su prisustvovali i potpredsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Mirsad Duratović, generalni sekretar Narodne skupštine Boran Bosančić, zaposleni u Narodnoj skupštini i Vijeću naroda Republike Srpske.