PITANJE:
Narodni poslanik Drago Tadić, Klub poslanika SNSD-Milorad Dodik postavio je na Sedmoj sjednici održanoj 21. oktobra 2015. godine
POSLANIČKO PITANJE
MINISTARSTVU PORODICE, OMLADINE I SPORTA
Obzirom da u Republici Srpskoj imamo 1826 porodica sa četvero i više djece, interesuje me da li ove porodice mogu na određen način da upute, ili ovom Ministarstvu ili Ministarstvu poljoprivrede, zahtjeve za određenu pomoć, u smislu bavljenja određene djelatnosti, da li otvaranje samostalne djelatnosti ili poljoprivredne djelatnosti? Bilo je to puno puta spominjano, ali evo ja bih molio ako ima kakvi konkretni projekti i kakve konkretne mogućsnosti vezano za ovo moje pitanje, da mi se odgovori.
ODGOVOR:
Broj: 20.05/011-345/15
Dana: 19.11.2015. godine
VLADA REPUBLIKE SRPSKE
Generalni sekretarijat
PREDMET: Odgovor na poslaničko pitanje - dostavlja se
Na 7. sjednici Narodne skupštine Republike Srpske, održanoj 21. i 22. oktobra 2015. godine narodni poslanik Drago Tadić – SNSD, postavio je poslaničko pitanje koje glasi, citirano:
“Obzirom da u Republici Srpskoj imamo 1826 porodica sa četvoro i više djece, interesuje me da li ove porodice mogu na određen način da upute, ili ovom Ministarstvu ili Ministarstvu poljoprivrede, zahtjeve za određenu pomoć, u smislu bavljenja određene djelatnosti, da li otvaranje samostalne djelatnosti ili poljoprivredne djeltanosti? Bilo je to puno puta spominjano, ali evo ja bih molio ako ima kakvi konkretni projekti i kakve konkretne mogućnosti vezano za ovo moje pitanje, da mi se odgovori. “
U vezi sa postavljenim poslaničkim pitanjem dajemo sledeći odgovor:
U Republici Srpskoj nijednim zakonskim i podzakonskim aktom nije data definicija "višečlane porodice". U javnosti je stvorena slika da su to porodice sa četvoro i više djece, a ta slika dovela je do situacije u kojoj preovladava mišljenje, da je isključivo Ministarstvo porodice, omladine i sporta nadležno za ovu kategoriju porodica, što nije u skladu sa članom 22. Zakonom o republičkoj upravi (“Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 118/08, 11/09, 74/10, 86/10, 24/12 i 121/12).
Podaci za 1996. godinu ukazuju da je negativan prirodni priraštaj imalo 28 lokalnih zajednica, dok su 2014. godine izuzev Banja Luke i I.N.Sarajevo sve lokalne zajednice u Republici Srpskoj imale negativan prirodni priraštaj. Imajući u vidu podatke vitalne statistike koji su naprijed navedeni, u Republici Srpskoj treće dijete u porodici je dosta rijetka, a četvrto vrlo rijetka pojava. U posljednjih pet godina kao treće dijete godišnje je u prosjeku rođeno 1.200 beba, dok se kao četvrto dijete u posljednjih pet godina rodilo manje od 250 beba. Od ukupnog broja rođenih 2014. godine, prema redu rođenja sa 45,8% udjela rađala su se prvorođenčad, u 37,6% slučajeva rađalo se drugo dijete, u 13,0% slučajeva rađalo se treće dijete, dok su se samo u 3,6 % slučajeva rađala djeca četvrtog i višeg reda rođenja. Analizirajući red rođenja djece u posljednih pet godina, konstantno se smanjuje broj rođene djece četvrtog i višeg reda rođenja, iz čega se može zaključiti da djeca pomenutog reda rođenja ne predstvaljaju demografski potencijal Republike Srpske u kontekstu savremenih demografskih kretanja, te se iz tih razloga ove porodice ne mogu dovoditi u kontekst populacione politike. Pogrešan odnos prema ovoj oblasti i dovođenje porodica sa četvoro i više djece u kontekst populacione politike, predstavlja populizam, koji kao takav neće napraviti iskorak u rješavanju ovog društvenog problema.
I pored činjenice, da Ministarstvo porodice, omladine i sporta, nema nadležnost nad rješavanjem socijalnih problema ovih porodica te skromnog budžeta s kojim raspolaže Ministarstvo porodice, omladine i sporta, provođene su određene aktivnosti koje su bile usmjerene na podizanje kvaliteta porodičnog života pomenutih porodica. Tu se prije svega misli na projekat izgradnje 97 kuća u 29 opština Republike Srpske namjenjenih porodicama sa petoro i više djece koje nisu imale riješeno stambeno pitanje ni po jednom osnovu. Za ovaj projekat Ministarstvo porodice, omladine i sporta, izdvojilo je ukupno 8.500.000,00 KM. Cilj ovog projekta bio je poboljšanje stambenih uslova u kojim odrastaju djeca, te je na ovaj način stambeno zbrinuto preko 500 djece. Ministarstvo porodice, omladine i sporta, je u periodu 2007-2014. godina obezbjeđivalo komplete školskih udžbenika za sve odlične učenike osnovnih škola od 3 do 9 razreda iz porodica sa četvoro i više djece. Na taj način obezbijeđeno je 9.500 kompleta školskih udžbenika, za šta je Ministarstvo izdvojilo preko 1.000.000,00 KM. Za nabavku pomenutih udžbenika u 2015. godini, Ministarstvo porodice, omladine i sporta obezbjedilo je 200.000,00 KM.
Isto tako, Ministarstvo porodice, omladine i sporta u prethodnom periodu podržalo je i određeni broj projekta i pojedinačnih slučajeva koji su prvenstveno bili usmjereni na rješavanje socijalnih problema, te za liječenje djece. Izuzetak u smislu određenog samozapošljavanja predstavlja podrška projektu Udruženja porodica sa četvoro i više djece iz Istočnog Sarajeva koji se odnosi na plasteničku proizvodnju povrća i to iznosom od 2.000,00 KM, te Udruženja roditelja sa četvoro i više djece Opštine Rude koji se takođe odnosi na nabavku plastenika u iznosu od 2.500,00 KM.
Kada je u pitanju rad Udruženja porodica sa četvoro i više djece, važno je napomenuti, da većinu rukovodstva kako opštinskih, tako i samog republičkog udruženja, čine ljudi nižeg stepena obrazovanja, te u tom kontekstu nije za očekivati određeni iskorak u smislu kandidovanja kvalitetnih projekata i aktivnosti koji bi mogli doprinijeti poboljšanju uslova u kojima žive ove porodice ili sistemskog rješavanja njihovih problema, izuzev čisto socijalnih.
Dr Jasmina Davidović