PITANJE:
Narodni poslanik Mirna Savić Banjac, Klub poslanika PDP, postavila je između dvije sjednice, 4. septembra 2023. godine
POSLANIČKO PITANJE
MINISTARSTVU PROSVJETE I KULTURE
Molim vas pojašnjenje o novom eksperimentalnom projektu „Humanost i bezbjednost“: kurikulum, fond časova, ko je radio na pripremi nastavnog plana, ko konkretno drži nastavu i slično?
ODGOVOR:
Broj: 07.032/011-245/23
Datum: 21.09.2023. godine
VLADA REPUBLIKE SRPSKE
Generalni sekretarijat
Predmet: Odgovor na poslaničko pitanje
Narodni poslanik Mirna Savić Banjac, postavila je između dvije sjednice Narodne skupštine Republike Srpske, 04. septembra 2023. godine sljedeće poslaničko pitanje:
„MINISTARSTVU PROSVJETE I KULTURE
Molim vas pojašnjenje o novom eksperimentalnom projektu „Humanost i bezbjednost“: kurikulum, fond časova, ko je radio na pripremi nastavnog plana, ko konkretno drži nastavu i slično?“
U skladu sa članom 80. Poslovnika o radu Vlade Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 123/18) kao i članom 244. i 245. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 66/20) dajemo sljedeći:
O D G O V O R
Vlada Republike Srpske je na 23. sjednici održanoj 01.06.2023. godine, usvojila Informaciju o stanju bezbjednosti sa prijedlogom Programa mjera za jačanje bezbjednosti i sprečavanja nasilja u osnovnim i srednjim školama i đačkim domovima u Republici Srpskoj. Navedenim Programom definisano je 11 prioriteta koji predstavljaju ključna polja i pravce djelovanja za jačanje bezbjednosti i sprečavanje nasilja u školama, a na osnovu kojih se izvode mjere sa jasnim i preciznim indikatorima. Tako je kroz Prioritet 4. Sprečavanje nasilja unapređenjem nastavnog plana i programa predviđena mjera:
(za osnovno vaspitanje i obrazovanje)
- Pripremiti nastavni program za predmet Humanost i bezbjednost za deveti razred osnovne škole kao i aktivnost Eksperimentalno uvesti program za nastavni predmet Humanost i bezbjednost kroz pilot fazu u 20 škola u devetom razredu u školskoj 2023/24. godini. Zakonom o osnovnom vaspitanju i obrazovanju ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 81/22) propisano je da se vaspitno-obrazovni proces ostvaruje na osnovu nastavnog plana i programa koji na prijedlog Republičkog pedagoškog zavoda donosi ministar.
(za srednje obrazovanje i vaspitanje)
- Uvesti novi predmet/izborni predmet u srednjim školama tokom svih godina školovanja sa fokusom na mentalno zdravlje učenika, empatiju, prijateljastvo, nenasilje. S tim u vezi, predviđeno je da se kao aktivnost eksperimentalno uvede predmet/izborni predmet kroz pilot fazu u 20 srednjih škola u prvom razredu u školskoj 2023/24. godini. U skladu sa članom 27. Zakona o srednjem obrazovanju i vaspitanju (Službeni glasnik Republike Srpske'', broj 41/18, 35/20, 92/20 i 55/23) u srednjem obrazovanju se može sprovoditi program ogleda provjere vrijednosti novih obrazovnih sadržaja, oblika, metoda i organizacije rada, novih nastavnih sredstava i opreme, s ciljem unapređenja kvaliteta obrazovno-vaspitnog rada. S obzirom na navedeno, te da Ministarstvo utvrđuje program ogleda i školu koja će ga sprovoditi, ministar je donio Rješenje o sprovođenju programa ogleda čime je odobreno sprovođenje oglednog nastavnog plana i programa fakultativne nastave nastavnog predmeta Humansot i bezbjednost u 20 srednjih škola. Cilj ogleda je unapređenje kvaliteta srednjeg obrazovanja unapređenjem nastavnog plana i programa s ciljem sprečavanja nasilja, te provjere vrijednosti oglednih nastavnih planova i programa i mogućnost uvođenja istih u redovan nastavni proces. Ogled će se realizovati u školskoj 2023/24. godini u prvom razredu srednjih škola.
Republički pedagoški zavod je dostavio prijedlog programa predmeta Humanost i bezbjednost za učenike devetog razreda osnovne škole. Program je sačinio Stručni tim u cilju razvijanja životnih vještina kod učenika i humanizacije odnosa u školi i društvu, te sticanja sposbnosti i vještina u procesu stvaranja sigurnog, mentalnog, školskog, ali i šireg društvenog okruženja. Realizacija programa se organizuje tokom nastavne godine, ukupnog godišnjeg fonda od 30 časova. O rasporedu broja časova tokom nastavne sedmice/ mjeseca/godine škola sama donosi odluku da li će ova nastava biti zastupljena sa jednim ili više časova sedmično/mjesečno, pri čemu će voditi računa o dnevnom i sedmičnom opterećenju učenika. Nastavnik može u skladu sa potrebama i interesovanjima učenika, ali i u zavisnosti od načina realizacije, primijenjenih oblika, metoda i tehnika rada, te u skladu sa uslovima i mogućnostima škole, da planirana koliko vremena će biti potrebno da učenici ostvare ishode učenja i da se realizuju određene teme i sadržaji programa. Nastavni časovi koji budu iziskivali istraživački rad na projektima, neće iziskivati strogo konstruisan raspored časova ovog predmeta, te će se, prema specifičnim potrebama odjeljenja i izbora istraživačkog problema/projekta, učenici sastajati možda jednom u dvije sedmice, ili tri, a možda više puta u toku jedne sedmice.
Nastava pod nazivom Humanost i bezbjednost bavi se pitanjima iz oblasti humanosti i bezbjednosti djece, ali iz ugla razvoja intrapersonalnih i interpersonalnih sposobnosti i životnih vještina kod učenika koje su im potrebne za stvaranje sigurnog školskog ali i šireg društvenog okruženja (kako fizičkog tako i virtualnog) kako za sebe tako i za druge osobe. Osmišljen je i da osnaži djecu i njihovu potrebu za sigurnošću, da onaj koji se osjeća sigurnim, ostane na tom pravcu i dalje jača svoje kompetencije, a onaj ko ima osjećaj da mu je potreba za sigurnošću na bilo koji način narušena, da postane sigurniji uz razvoj sposobnosti i vještina koje su mu potrebne za to. Cilj ove nastave je da učenici na zanimljiv i kreativan način ovladaju sposobnostima, vještinama empatije, tolerancije, asertivne komunikacije, upravljanja emocijama, timskog rada, te da kroz istraživački rad podstiču razvoj vještina izgradnje odnosa, društvene odgovornosti, kritičkog mišljenja i funkcionalnih znanja.
Kada je riječ o programu nastave Humanost i bezbjednost, isti je osmišljen na način da pokriva tri oblasti: Humanost, Bezbjednost u školi i društvenoj zajednici, te Humanost i bezbjednost na djelu. U okviru svake oblasti definisane su teme, ishodi učenja (očekivani ishodi tj. željeni rezultati koje učenici trebaju ostvariti), sadržaji programa, te naznake o mogućoj primjeni naučenog tj. ostvarenog.
U okviru oblasti Humanost ponuđene su po tri teme za osnovno i srednje obrazovanje i vaspitanje:
(za osnovno vaspitanje i obrazovanje)
- Realna slika o sebi - humanije društvo,
- Empatija i humanost, te
- Nenasilna komunikacija i prijateljstvo.
(za srednje obrazovanje i vaspitanje)
- Realna slika o sebi - humanije društvo,
- Empatija nenasilne komunikacije i prijateljstva,
- Ja sam društveno odgovoran,
Ostvarenje ishoda učenja za oblast Bezbjednost u školi i društvenoj zajednici predviđeno je kroz realizaciju sadržaja u okviru tema:
(za osnovno vaspitanje i obrazovanje)
- Škola i društvena zajednica kao bezbjedno okruženje,
- Porodica - sigurna luka i
- Bezbjednost u virtualnom okruženju.
(za srednje obrazovanje i vaspitanje)
- Škola i društvena zajednica kao bezbjedno okruženje,
- Život u virtuelnom svijetu
U oblasti Humanost i bezbjednost na djelu predviđena je jedna tema: Budi human i bezbjedan (za osnovno vaspitanje i obrazovanje), odnosno Humanost i bezbjednost kao stil življenja (za srednje obrazovanje i vaspitanje).
MINISTAR
Željka Stojičić