Čubrilović o godišnjici Ustava: Srpsku je sačuvalo jedinstvo njenih predstavnika

Skupština srpskog naroda u BiH 28. februara 1992. godine donijela je prvi Ustav Republike Srpske, koji je do danas uzidan u sam temelj njenog postojanja kao jedan od najvažnijih konstitutivnih akata koji su bili ustavnopravna osnova za stvaranje Republike Srpske.

Prije Ustava, Skupština srpskog naroda u BiH, osnovana 24. oktobra 1991. godine, donijela je 9. januara 1992. godine, Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine.

Ustav su jednoglasno izglasali poslanici prvog saziva Narodne skupštine Republike Srpske, birani od građana na izborima u jesen 1990. godine, čime je ovaj najviši ustavnopravni akt imao sva obilježja demokratskog, narodnog ustava.

Na temeljima Deklaracije o osnivanju prvi Ustav Republike Srpske garantovao je punu ravnopravnost i jednakost naroda i građana Republike pred zakonom i zaštitu od bilo kog oblika diskriminacije.

Istoga dana kada je usvojen Ustav Republike Srpske poslanici su donijeli i Ustavni zakon za njegovo sprovođenje koji je propisao nekoliko bitnih odredbi, među kojima: vrijeme stupanja na snagu Ustava Republike Srpske i formiranje i rad republičkih organa i organizacija; sastav Narodne skupštine Republike Srpske; način izbora predsjednika Republike; izbor predsjednika i članova Vlade; izbor predsjednika i sudija redovnih sudova; usklađivanje statuta opština; donošenje 13 zakona koji će omogućiti rad državnih i drugih organa Republike Srpske; donošenje tri izborna zakona; primjenjivanje zakona SFRJ i SR BiH koji nisu u suprotnosti sa Ustavom Republike Srpske do donošenja zakona od strane Narodne skupštine.

Upravo Ustavni zakon, donesen 28. februara 1992. godine, omogućio je primjenu prvog Ustava Republike Srpske i funkcionisanje same Republike u njenom začetku.

Bio je to veoma hrabar korak srpskih poslanika, samo nekoliko mjeseci nakon osnivanja Skupštine srpskog naroda u BiH, kojim je označeno stvaranje Republike Srpske.

Uloga Narodne skupštine Republike Srpske u osnivanju Republike bila je ključna i odlučujuća. Narodna skupština je tako od 9. januara, dana donošnja Deklaracije o proglašenju Republike srpskog naroda BiH, pa do izbora i konstituisanja novih organa i institucija ustanovljenih prvim Ustavom obavljala funkcije državnih organa u Republici.

Nije nevažno napomenuti da su prvi Ustav Republike Srpske, koji je sa brojim izmjenama i dopunama na snazi do danas, kao i Odluka o njegovom proglašnju, 28. februara 1992. godine, donoseni jednoglasnom odlukom svih 77 poslanika Skupštine srpskog naroda u BiH (72 iz SDS, četiri iz Saveza reformskih snaga i jednog iz SPO).

Upravo taj podatak do danas svjedoči da su poslanici Narodne skupštine, koji dolaze iz različitih političkih partija i često vode bespoštednu političku borbu, od prvih akata konstituisanja Republike do danas imali nedvosmislen i jednoglasan stav kada je riječ o zaštiti suštinskih interesa Republike Srpske. Upravo to suštinsko jedinstvo, bez obzira na politička opredjeljenja, sačuvalo je Republiku Srpsku kroz ove 24 godine.

Prvi Ustav Republike Srpske neosporno je bio demokratski i na demokratski način donesen najviši ustanvopravni akt Republike Srpske. Od toga dana do danas, 24 godine kasnije, Narodna skupština Republike Srpske nastavila je kontinuitet stalne borbe za pravičniju, bolju i prosperitetniju Republiku Srpsku. Tu borbu Narodna skupština Republike Srpske će i nastaviti, u interesu građana Republike Srpske, čije stavove i zastupaju njihovi narodni poslanici.